Motivatie is een A, B, C´tje! Met praktische voorbeelden! (Deel 3)

Deel 3 Over de C van Competentie.

Het moet van binnen komen…

Hij moet het wel zelf willen…

Als zij niet intrinsiek gemotiveerd is, gaat zij het toch niet doen…

Zo maar een paar uitspraken die ik regelmatig hoor van consulenten of leidinggevenden. Het idee leeft dat motivatie iets magisch is. Iets dat er wel of niet is, waar je van afhankelijk bent en waar je weinig invloed op hebt. Best lastig als je in het sociaal domein werkt en een van je taken is om mensen te motiveren en activeren. Want hoe doe je dat dan?

Twee onderzoekers, Deci en Ryan hebben een heel praktische theorie ontwikkeld. Zij beschreven dat mensen pas sterk gemotiveerd zijn en kunnen groeien als aan drie psychologische basisbehoeften is voldaan. De drie basisbehoeften die alle mensen, ongeacht achtergrond of cultuur, gemeen hebben. Je kunt dus de motivatie van de ander versterken als je je hier bewust op richt. Ik beschrijf ze hieronder en laten daarna zien hoe dat er praktisch uitziet in een gesprek.

A: Autonomie: Invloed hebben op het eigen leven en keuzevrijheid ervaren.

B: Betrokkenheid of verbinding: Erbij horen, ergens onderdeel van zijn.

C: Competentie: Het vertrouwen in eigen kunnen hebben, zelfvertrouwen hebben.

Deze blog gaat over het versterken van de C van Compentie. Lees hier ook deel 1 over Autonomie versterken en deel 2 over Betrokkenheid versterken.

Het belang van competentie: je competent voelen, het gevoel dat je iets kan of gaat kunnen is een voorwaarde om überhaupt iets te (gaan) doen. Voldoende zelfvertrouwen om een taak aan te kunnen is dus een voorwaarde voor motivatie. Sterker nog, het gevoel dat je een taak succesvol kunt afronden, creëert niet alleen je motivatie maar zorgt ook dat je de taak af wilt maken.

Voorbeelden van de competentie versterken in gesprekken:

• Vertel iemand geen dingen die hij al weet, vraag naar de al aanwezige kennis: “Wat weet u al over de manier van werken in deze organisatie?” Of “Wat weet je al over de regels rond schuldhulpverlening?
• Geef weer complimenten in de vorm van een bekrachtiging: “Je vindt zelfstandigheid belangrijk en daarom probeer je het eerst zelf op te lossen.”
• Kijk naar wat er al eens gelukt is: “Hoe heeft u dit vorige keer aangepakt, wat werkte daar goed in?”
• Bevestig iemand zijn kracht door ernaar te vragen: “Het klinkt alsof je veel geduld hebt met je zieke moeder. Hoe doe je dat zo zorgzaam?”
• Visualiseer taken tot in detail: “Je gaat bellen naar 3 uitzendbureaus. Vind je het goed om samen te kijken hoe je dat gaat doen?” ….. “Oke, wat zou het allereerste zijn dat je gaat doen?” …. “wanneer ga je dat doen?” …. “Hoe laat”….

Wat betekent dit voor jou?
In je gesprekken heb je dus veel invloed op je cliënt, je kunt iemand de-motiveren en motiveren.

In onze trainingen Motiverende gespreksvoering en stress-sensitieve gespreksvoering leer je deze principes vertalen naar jouw gesprekken. Zodat het voor jou voortaan ook een A,B,C´tje is om je cliënt te motiveren!

Neem voor maatwerktrainingen contact hier op met Joyce Bakker.

Lees ook deel 1 over Autonomie versterken en deel 2 over Betrokkenheid versterken.

Bron: Deci, E.L. Ryan, R. M. ( 2018) Self-detemination Theory.

Dit artikel is geschreven door Joyce Bakker, juni 2023